De MX16 van Hydrema is een machine die helemaal past binnen deze tijd. De machine is compact en de mogelijkheden in bediening sluiten aan bij bijvoorbeeld het gemakkelijk kunnen werken met een draaikantelstuk.

Twintig jaar geleden was Hydrema in Nederland geen succes

Twintig jaar geleden lag dat anders. Toen werd een eerste poging gedaan om het merk in Nederland te introduceren. Hydrema was in die tijd vooral bekend van dumpers en graaf-laadcombinaties, en had in 1997 net de voormalig Oost-Duitse graafmachinefabrikant Weimar gekocht. Hydrema verkocht deze graafmachines onder eigen merknaam, maar dat kon niet verhullen dat ze onderhuids nog een relatief oude basis hadden. In elk geval voor Nederland werd het destijds geen succes en Hydrema verdween hier weer naar de achtergrond.

Nu: veel hightech onder de kap

Sinds die tijd is er heel veel veranderd. Hydrema haalde de productie van de graafmachines naar de thuisbasis in Denemarken en ontwikkelde een compleet nieuwe serie mobiele graafmachines: de MX14, MX16 en MX18. De machines zijn technisch gelijk, maar verschillen in gewicht. De gemene deler: het zijn compacte machines, met veel hightech onder de kap en een behoudend uiterlijk.

Hydrema richt zich niet alleen op het grondverzet, maar ook op de spoorwegmarkt met een af-fabriek te leveren Rail-versie. Hydrema bouwt nu 150 à 180 mobiele graafmachines op jaarbasis. Hoewel beide fabrikanten niets met elkaar te maken hebben, lijkt de filosofie een beetje op die van de Ljungby Maskin-wielladers. In ons land kwam er een nieuwe importeur, en alles opgeteld slaat Hydrema nu wél aan. Er draaien nu meer dan tien exemplaren in praktijk.

Geen eigen labels of onderdelennummers

De 18-tons Hydrema MX 16 is een samenstel van bekende componenten, zoals bij alle bekende merken. In dit geval een aandrijflijn en assen van ZF (MS 3060 II), Rexroth-pompen en -hydrauliek en een aan de zijkant ingebouwde 4,5-liter viercilinder Cummins-motor met 123 kW (167 pk). De twee LS-hoofdpompen leveren opgeteld 319 liter per minuut. De separate zwenkpomp levert nog eens 88 liter per minuut.

Tekst gaat door onder de foto.

Links draait een 4,5-liter 4-cilinder Cummins-motor. Deze levert 167 pk en drijft de 319 l/min pompen aan. Standaard is de druk 340 bar, met boost is dat 360 bar.

De fabrikant is open over de herkomst van de componenten en hangt er geen eigen labels of onderdelennummers aan. Onderdelen kun je dus overal bestellen. Sowieso is de fabrikant vrij open. Mocht je het willen, dan kun je als eigenaar via de touchscreen-terminal verregaand in het systeem kijken, bijvoorbeeld om een storing op te zoeken. Bij andere merken moet je hiervoor naar de dealer die met een laptop inlogt.

De overbouw van de bovenwagen is kort

Importeur E&R Stessen leverde voor de test een compleet opgebouwde machine met Engcon-draaikantelstuk.  Wat in de zandbak dan meteen opvalt, is de typische compacte bouw van de semi-binnendraaier.  Zowel voor als achter is de overbouw van de bovenwagen kort. Binnen 3,30 meter breedte kun je volledig zwenken. De machine combineert compactheid toch met een fors bereik. Vanuit hart draaikrans tot bakpen zit je op 9,30 meter met de 2,5 meter lepelsteel als op onze testmachine.

Wel oppassen met knoeien met AdBlue….

De cabine staat vrij ver naar achteren en de compacte bovenwagen is bijna letterlijk vierkant volgebouwd. Zoals bij meer machines in deze klasse is er rechtsvoor geen opstap om op de machine te komen. Het motorcompartiment is prima vanaf de grond bereikbaar na het elektrisch openen van de kap.

Tekst gaat door onder de foto.

De compacte kont gaat de hoogte in zoals dat gebruikelijk is bij deze compacte semi-binnendraaiers. De vulopeningen van zowel AdBlue als diesel zijn links te zien.

Links is er een uittrekbare trap te vinden. Deze moet je gebruiken om de hooggeplaatste AdBlue-tank te vullen. Nadeel: knoei je hiermee, dan loopt de vloeistof tussen het plaatwerk door de machine in. Je kúnt via dezelfde trap ook diesel tanken, Hydrema voorziet ook in een brandstofvulpomp die prima vanaf de grond bereikbaar is. Omdat je niet de machine op kunt, ontbreken ook de veiligheidshekken boven op de machine.

Een machine met veel hefcapaciteit

Testmachinist Pieter van Suijlekom draait zelf op een Hydrema MX18 bij werkgever Wallaard en noemt de Hydrema op basis van zijn praktijkervaring een compacte machine met veel hefcapaciteit.  Putten van 6,5 à 7 ton gestrekt wegzetten lukt. De MX18 is dan ook het zwaarste type van Hydrema. Wat betreft motor, pompen en afmetingen is deze gelijk aan onze MX16-testmachine. Zwaardere cilinders, een andere giek en ventielenblok en meer contragewicht maken het toch een andere machine.

Neemt niet weg dat ook onze testmachine imponeert met hefvermogen. Hij is hier ook op gebouwd, dat komt in een paar zaken tot uiting. Wat in de praktijk opvalt aan de MX16 is dat de giekvoet vrij ver naar achteren is geplaatst op de bovenwagen, sterk richting hart draaikrans. Bovendien kun je arm vrij ver achterover trekken, waardoor het gewicht van de giek gaat meewerken als contragewicht. Een beetje naar het idee zoals ook Mecalac dat toepast. Het resulteert ook hier in een indrukwekkende heftabel, waarbij je dichtbij vlot meer dan 10 ton kunt tillen.

Met beleid hijsen over het schuifbord

Een tweede slimmigheid is het schuifbord dat op enige afstand van de as staat. Hydrema verlengt hiermee de wielbasis zodat de machine bij het hijsen over het schuifbord nóg weer stabieler wordt. Wel merken we tijdens de test dat de machine over de zijkant snel aan stabiliteit inlevert. Het grote bereik, de korte kont en dan in combinatie met het draaikantelstuk: over de zijkant moet je daar met beleid mee omspringen. Het is een concessie die ook een beetje hoort bij het concept van de semi-binnendraaiers. De Hydrema is hierop zeker geen uitzondering.

Tekst gaat door onder de foto.

De testmachine met 2,5 meter lepelsteel heeft een bereik van meer dan 9 meter vanaf hart draaikrans. Over de zijkant houdt de stabiliteit niet over.

Tijdens het laden van de vrachtwagen blijft de Hydrema goed stabiel. Het gewicht van het draaikantelstuk werkt wel tegen in de metingen. Zonder draaikantelstuk zou de machine naar verwachting een gemiddelde score op de klok hebben gezet. Bij de graafproef scoort de MX16 daarentegen juist prima, en dat zelfs ondanks de dubbelluchtmontage die in onze losse zandbak verre van ideaal is. Met de standaard automatische graafrem, rijden én sturen op de stick helpen mee om vlot te werken.

Veel dingen regelen buiten het kleurenscherm om

Die genoemde sticks komen van SVAB en zijn zeer uitgebreid. Zo tellen ze vier proportionele schuifjes en zeven vrij toe te wijzen knoppen. Tijdens de test was er soms een bijgeluid te horen in de cabine. Volgens de importeur is dit te wijten aan een droog manchetje in het servoblok. Nieuwigheid

De cabine is vrij diep. Achter de stoel kan je riant een 20-literkoelbox kwijt.  Bij het instappen valt direct de grote hoeveelheid aan knoppen op. Op de tast zijn die niet uit elkaar te houden. Voordeel hiervan is dat je wel veel dingen snel kunt regelen buiten het (kleine) kleurenscherm om.

Tekst gaat door onder de foto.

De cabine is diep en biedt goed zicht dankzij de ranke stijlen. De SVAB-sticks herbergen héél veel functies. Op de zijconsole tref je een keur aan knopjes. Een groter touchscreen zou de machine helemaal af maken.

De joysticks zijn naar eigen wens te programmeren

De terminal kent volop mogelijkheden. Zo zijn er zes gebruikersprofielen zodat elke machinist zijn eigen (joystick-)instellingen kan opslaan. Per uitrustingsstuk is ook de werkdruk variabel en door de machinist zelf te verstellen.

De machines zijn af-fabriek volledig opgebouwd te krijgen, en wat er dan nog niet op zit, daar is Hydrema’s machine al wel op voorbereid. Voorbeeldje is de 10-polige aansluiting op de lepelsteel. Zelfs na het opbouwen van een complexer draaikantelstuk met grijper of dubbele connector is het een kwestie van de stekker erin en draaien, de software is erop voorbereid. De sticks zijn volledig zelf en naar eigen wens te programmeren en zelfs achteraf nog uitwisselbaar voor een ander merk of type. Eventueel is ook in een lastmomentbeveiliging inclusief hoogte- en zwenkbegrenzing (Prolec) af-fabriek te voorzien.

Een machine die goed past in de Nederlandse markt

In alle opzichten zet Hydrema met de MX16 een geavanceerde en sterke compactmachine in de markt. De uitvoering zoals die af-fabriek komt is er helemaal op toegerust om hem, populair gezegd, in te zetten als toolcarrier. In dat opzicht levert Hydrema een machine waar de markt om vraagt, en die hiermee ook goed past binnen de Nederlandse markt.